Yerli otomobile ait olduğu belirtilen çeşitli prototipler yaklaşık 1.5 yıl önce tanıtılmış ve bu doğrultuda ülkemiz insanı da heyecanla karışık büyük bir merak içinde gelişmeleri izlemeye başlamıştı. Geçen süre içinde de bilgiler artmaya devam etmiş ancak geçtiğimiz günlerde Sanayi Bakanı tarafından yapılan bazı açıklamalar planlarda değişiklik olduğunu bizlere hissettirmişti. Öyle veya böyle kendi ülkemizin kendine ait otomobil markasını dört gözle bekliyoruz ve sabırsızlanıyoruz.
Yerli otomobil planları değişti mi?
Diğer taraftan ülkemiz dışında yaşanan bazı gelişmeler yerli marka yaratmak veya sahip olunan mevcut bir markanın geliştirilmesi konularında adeta ders niteliği taşıyor. Aslıdan analiz edeceğimiz bu durum sosyal medya takipçilerimiz tarafından sürekli olarak dile getiriliyor ve biz de sonuna kadar katılıyoruz. Bu doğrultuda son gelişmelerin ışığında 2 farklı başarı öyküsüne göz atalım.
İlk olarak Tata ile başlayalım;
Ülkemizde ucuz pikap modelleri ve az sayıda B Segmenti otomobilleri ile bilinse de Hindistan kökenli Tata markası, 2008 yılı Mart ayı ortasında İngiliz JLR bünyesindeki Land Rover, Range Rover ve Jaguar markalarını 2.3 Milyar Dolar (8.5 Milyar TL) bedelle satın almıştı. İlk başlarda işler biraz ters gitse de JLR markaları bugün oldukça iyi bir konuma geldi ve ardı ardına tanıttıkları farklı sınıf araçları ile de adından söz ettirmeyi başardı. Ayrıca daha geçtiğimiz gün yeni 2.0lt turbo-benzin 200ps ve 250ps ile 2.0lt turbo-dizel 240ps motorların Jaguar modellerinde kullanılacağı açıklandı. Kısacası JLR bu satın alma sayesinde kendini buldu ve karlı bir pozisyona da geçmiş bulunuyor. Ayrıca Tata, Chery markası ile %50 ortaklık kurdu ve Çin’de JLR modellerini üretiyor.
Ancak bizi esas olarak Tata’nın Cenevre Otomobil Fuarı’nda tanıtmaya hazırlandığı ilginç bir araç ilgilendiriyor. Tata’nın bir nevi prestij markası olarak tasarlanan Tamo markasının ilk modeli Futuro, Lotus Elise ve Opel Roadster tarzı 2 kişilik ortadan motorlu ve arkadan çekişli bir yapıya sahip. Araçta hafifliğe önem veren teknolojilerin bulunacağı ve yaklaşık 800kg olacağı tahmin edilirken kullanılacak motorun da 1.2lt turbo-benzin ve 180ps gücün üstünde olacağı tahmin ediliyor. Bu da Tata’nın Tamo markası ile kulvar değiştirmek ve kendini göstermek için birçok markanın yaptığı gibi ses getirici spor modellerden bir tanesine benziyor. Bu arada aracın platformu ve kasasının tasarım efsanesi İtalyan Marcello Gandini tarafından yapıldığını belirtmeden geçmeyelim. Kendisinin birçok farklı Ferrari, Lamborghini, Alfa Romeo ve Fiat modelinde imzası bulunuyor.
Tabi Tata’nın böyle bir işe girişmesinde ve arkasına dünyanın en ünlü tasarımcılarından bir tanesini almasında JLR’a sahip olması yatıyor diyebiliriz. Ayrıca Tamo Futuro’nun motor ve yürüyen aksamı da büyük ihtimalle yarış ve sportif araç geçmişi ile bilinen Jaguar’ın elinden geçmiştir diye düşünüyoruz. Kısacası Tata’nın JLR’ı satın almasının üstünden sadece 9 yıl geçmesine rağmen JLR markalarının birikiminden ve imajından fazlasıyla faydalanıyor gibi görünüyor. Bu da işleri hızlandırmak için hazır bir markayı satın almanın ne kadar önemli olduğunu açık bir şekilde gösteriyor.
Şimdi gelelim Çinli Geely markasına;
Sağlamlığı, lüksü ve güvenirliği ile bilinen ancak ciddi bir ekonomik dar boğaz yaşayan İsveçli Volvo markası 2010 yılı Mayıs ayı sonunda Çinli Geely markasına satılmıştı. Birçok kişi markanın özelliğini kaybedeceğini düşünürken, o kadar başarılı ve yeni modeller ortaya çıktı ki Volvo satışlarını adeta katladı. Ayrıca sağlamlık ve güvenirlik konularında da Volvo XC90 modeli ile hem Euro NCAP hem de IIHS kurumlarından en yüksek puanı alarak dünyanın en güvenilir otomobili unvanına kavuştu. Kısacası Geely bu işten aynen Tata’nın yaptığı gibi ciddi kar sağlamaya başladı ve satın aldığı markayı geliştirdi.
Diğer taraftan Geely aynen Tata’nın yaptığı gibi farklı bir marka çıkarma yoluna gitti ve Ekim 2016’da LynkCo adında bir C Segmenti Crossover modeli tanıttı. Bu model bağlanabilirlik özellikleri ile öne çıkarken esas olarak Volvo’nun İsveç tesislerinde geliştirilmesi ile öne çıkıyor. Ayrıca Volvo’nun önümüzdeki yıl tanıtacağı XC40 modeli ile de aynı platforma ve motorlara sahip olacağı belirtiliyor. Yani bu araç neredeyse tamamen Volvo altyapısına sahip olacak. Bu da mutlaka pazarlamada başarı ile kullanılabilecek bir durum. Düşünmenize bu araç hakkında ne kadar olumsuz düşünceye ve ön yargıya sahip olursanız olun uygun bir fiyatla karşınıza çıkarsa Volvo alt yapısına ve tekniğine sahip olması sizi yumuşatacaktır diye düşünüyoruz.
SONUÇ
Gerek Hintli Tata gerekse de Çinli Geely örneklerinden görüleceği gibi ismini duyuramamış ve güven kazanamamış Asya kökenli markalar, zor durumdaki ünlü Avrupa markalarını satın alarak onların hem hazırda olan teknolojilerini hen imkanlarını hem de imajlarını sonuna kadar kullanabiliyor. Bu da kendi yaratacakları markaların adeta jet hızı ile yayılmasını sağlayabiliyor. Bize göre Türkiye’nin geçtiğimiz yıllarda SAAB markasını satın alarak bu markanın birikimlerinden ve adından faydalanması gerekiyordu. Bu sayede Türk markası yaratmak da çok daha kolay ve hızlı olabilirdi.
Şimdi ise önümüzde bir başka önemli fırsat bulunuyor. General Motors (GM) çeşitli politik nedenlerden dolayı Opel’i satacak gibi görünüyor ve PSA’nın da bu konuda oldukça iştahlı olduğu belirtiliyor. Ancak Türkiye, Opel’i bir babayiğite ihtiyaç duymaksızın satın alabilecek güçte ve düzgün yönetilirse de ne kadar bedele satın alınırsa alınsın mutlaka karşılığını fazla fazla geri alacaktır diye düşünüyoruz. Sonuçta alınan bir sanayi kuruluşu ve getirisi fazlasıyla olacaktır. Dağa taşa yatırım yapmak yerine bu tip bir yatırım yapmak Opel’in üretim gücünün yanında tüm olanaklarından da faydalanmak anlamına geliyor. Gerçekten dünya çapında bir Türk markası yaratmak istiyorsak da bunun mevcut koşullarda bir başka yolu yoktur diye düşünüyoruz.
Not: Sosyal medya hesaplarımızdan bu konu altına “Satmazlar” şeklinde birçok yorum geliyor. Bize göre bu düşünceyi bir kenara bırakıp “Nasıl alırız?” şeklinde mücadele edilirse bir şekilde sonuç alınabileceğini düşünüyoruz.
